عوامل موثر بر قیمت ورق استیل

بازار فولاد و مقاطع آن بسیار پیچیده است و چین به عنوان یکی از غول­‌های تجاری مهم در این صنعت تاثیر زیادی بر نوسانات قیمت مقاطع فولادی و استنلس استیل دارد. چین حدودا 50 تا 60 درصد از بازار تقاضا و تولید جهانی فولاد را شامل می‌­شود بنابراین یکی از عوامل مهم و تاثیرگذار بر قیمت مقاطع فولادی و استیل، کشور چین است.

قیمت فولاد زنگ نزن و مقاطع آن مانند ورق استیل ثباتی ندارد و پیش‌­بینی روند افزایشی یا کاهشی بودن قیمت ورق استیل دشوار است. از طرفی دیگر بازار استیل مانند هر کالای دیگری رقابتی بوده و تولید کننده‌­ها سعی دارند محصولی با کیفیت بالا و قیمت مناسب به بازار عرضه کنند و به عبارتی توازن خوب و بهینه­‌ای بین قیمت ورق استیل و کیفیت آن ایجاد کنند. بیش از صد نوع فولاد زنگ نزن یا استنلس استیل در گریدها و استانداردهای مختلف تعریف شده‌­است که سری 300 و سری 400 رایج­‌ترین کاربردها را دارند. از سری 300 در صنایع استراتژیک­تر و از سری 400 در صنایع با حساسیت کمتر مانند دکوراسیون استفاده می­‌شود. در زیر برخی از فاکتورهای موثر بر قیمت ورق استیل را ذکر و به اختصار توضیح داده شده­‌اند:

قیمت مواد اولیه

قیمت ورق استیل مانند هر محصولی وابسته به قیمت مواد اولیه‌­اش است. معمولا فولاد و مقاطع فولادی از بازیافت ضایعات و قراضه آهن تولید می‌­شوند. در تولید ورق استیل نیز از قراضه و سنگ آهن به عنوان پایه اصلی ساخت ورق استفاده می­‌شود که به منظور زنگ نزن شدن آن حداقل 10.5% وزنی کروم به ترکیب شیمیایی آلیاژ آهنی اضافه می‌­شود و به عبارتی اصلی­‌ترین عنصر آلیاژی ورق استیل بوده و بر قیمت آن تاثیر می‌­گذارد.

استنلس استیل در واقع آلیاژی از آهن-کربن-کروم است که گریدهای مختلف آن حاوی مقادیر متفاوتی از عناصر آلیاژی مختلف هستند. مثلا استیل­‌های نگیر یا آستنیتی در ترکیب شیمیایی خود حاوی نیکل به عنوان عنصر آستنیت زا هستند از این رو قیمت جهانی نیکل که عنصری گران‌قیمت نیز می­‌باشد بر قیمت ورق استیل 304 و قیمت ورق استیل 316 که جزء رایج­ترین ورق‌­های استیل صنعتی آستنیتی هستند تاثیر می­‌گذارد. تقریبا 65 تا 70% از نیکل استخراج شده در دنیا صرف تولید استنلس استیل می­‌شود.

 

 

قیمت ورق استیل 316 علاوه بر کروم و نیکل متاثر از قیمت مولیبدن نیز است زیرا مولیبدن به منظور بهبود مقاومت به خوردگی در محیط­‌های حاوی کلراید و نمکی به ترکیب شیمیایی ورق استیل 316 اضافه شده­‌است.

در ترکیب شیمیایی ورق استیل بگیر یا مغناطیسی نیکل و وجود ندارد بنابراین مثلا قیمت استیل 430 که جزء گریدهای بگیر است نسبت به گریدهای نگیر پایین‌­تر بوده و مقرون بصرفه‌تر است و از آن در کاربردهایی که حساسیت کمتری دارند بیشتر استفاده می­‌شود مانند ساخت کابین یخچال، روکش ماشین ظرفشویی، ساخت هود، معماری داخلی و...

در ادامه با توجه به نیاز و کاربرد ورق استیل، عناصر آلیاژی مختلفی به ترکیب آهن-کربن-کروم اضافه می‌­شود که هر کدام بر قیمت ورق استیل تاثیر می‌­گذارند.

بازار عرضه و تقاضا

مانند هر کالایی قیمت ورق استیل وابسته به بازار عرضه و تقاضا است. هر چه مقدار عرضه پایین­تر و تقاضا بالا باشد قیمت ورق استیل نیز افزایش میابد و باید توازنی بین این دو برقرار شود.

 

 

طبق یک اصل کلی تقاضا در بازار فولاد سال‌هاست که به طور پیوسته افزایشی است زیرا مقاطع فولادی و استنلس استیل ویژگی‌­های منحصر بفردی دارند که روز به روز کاربردشان را در صنایع مختلف گسترده‌­تر می­‌کند. مثلا نسبت استحکام به وزن استیل بالاست و اگر در معرض مواد اسیدی و اکسید کننده قرار بگیرد خورده نمی‌­شود، این ویژگی­‌ها برای استفاده در کاربردهای استراتژیک و صنعتی بسیار مفید و حائز اهمیت است. از طرفی دیگر استیل قابلیت بازیافت 100% دارد و چون امروزه محیط زیست و آسیب به آن بسیار مورد توجه است، استفاده از مقاطع استیل در صنایع مختلف بسیار محبوب است زیرا پروسه ساخت و تولید آن آسیب کمتری به محیط زیست وارد می‌­کند.

نوسانات قیمت ارز

نوسانات دلار بر بازار استیل تاثیر مستقیمی می­‌گذارد. انواع ورق استیل چون در ایران تولید نمی­‌شود و کالایی وارداتی است با ارز خریداری شده و در بازار عرضه می‌­شود بنابراین نوسانات ارز بر قیمت ورق استیل تاثیر گذارند. اساسا قیمت ارز بر تمامی صنایع تاثیر می‌گذارد اما تاثیر آن بر قیمت ورق استیل به دلیل وارداتی بودن آن مضاعف است و با نوسانات ارز قیمت مقاطع استیل نیز تغییر می­‌کند.

 

 

هزینه­‌های حمل و نقل

همان طور که در بالا اشاره شد ورق استیل کالایی وارداتی در بازار فولاد و مقاطع فولادی ایران است و هزینه‌­های حمل و نقل آن نسبت به مقاطعی که تولید داخل هستند بالاتر است. روابط سیاسی ایران با تولیدکنندگان استیل و هزینه‌­های حمل و نقل بین المللی مانند FOB، CIF و CRF بر قیمت نهایی ورق استیل تاثیر می­‌گذارند.

 

 

فرآیندهای تولید

فرآیند ساخت و تولید ورق بر قیمت نهایی آن تاثیر گذار است. مثلا ورق نورد گرم(Hot Rolled) هزینه کمتری نسبت به ورق نورد سرد(Cold Rolled) برای ساخت نیاز دارد. هرچه فرآیند ساخت ورق استیل پیچیده‌­تر شود هزینه­‌های ساخت و در ادامه قیمت ورق استیل بیشتر می­‌شود.

فینیش سطح نهایی ورق استیل بر قیمت آن تاثیر می­‌گذارد. هر چه فینیش سطح نیازمند به پردازش بیشتری باشد موجب می‌­شود قیمت ورق استیل بالا رود. مثلا فینیش 2B یا مات پایه ساخت اکثر فینیش‌های نهایی مانند ورق استیل براق یا ورق استیل خشدار است بنابراین قیمت ورق 2B نسبت به ورق BA(براق) و خشدار که نیازمند پردازش بیشتری هستند، کمتر است.

هزینه‌­های ساخت و نیروی کار انسانی

از دیگر عوامل تاثیر گذار بر قیمت ورق استیل، نیروی کار انسانی مورد نیاز برای ساخت آن است. هر چه به نیروی متخصص‌­تری نیاز باشد، هزینه­‌های ساخت و تولید افزایش میابد.

در کارخانه‌­های تولید فولاد و مقاطع فولادی از نفت به عنوان انرژی سوخت و تولید استیل استفاده می­‌شود و تقریبا 15% از هزینه‌­های تولید را شامل شده و قیمت نفت بر قیمت نهایی ورق استیل تاثیر می­‌گذارد. از آنجایی که قیمت نفت ثابت نیست نوسانات آن قیمت ورق استیل را تغییر داده و بازار مقاطع فولاد و استیل را بالا و پایین می­‌کند.

ابعاد و ضخامت ورق

ورق استیل در بازار ایران به صورت شیت یا کویل با ابعاد و ضخامت‌­های مختلف(0.3 تا 50 میلیمتر) عرضه می­‌شود که تفاوت ابعاد و ضخامت منجر به تغییر قیمت ورق استیل می­‌شود. مثلا اگر ضخامت ورق از یک حدی کمتر باشد چون پروسه ساختش پیچیده می‌­شود، قیمت آن بالا می‌­رود در مقابل ضخامت‌­های بالای ورق نیز چون ماده سازنده بیشتری برای ساختشان مصرف شده‌­است، قیمت بالاتری نسبت به ضخامت­‌های معمولی دارند.

تاثیر صنایع وابسته

صنایعی مانند خودروسازی، ساختمان سازی، صنایع غذایی و... وابسته به استیل و مقاطع فولادی زنگ نزن هستند که پیشرفت یا رکود آن­ها منجر به تغییر میزان تقاضا در بازار استیل شده و بر قیمت ورق استیل تاثیر می‌­گذارند. مثلا با پیشرفت خودروسازی و افزایش تقاضا مقاطع استیل در بازار منجر به افزایش قیمت ورق استیل می‌­شود.